Door: Maltha studiecoaching op 3 feb 2014
Van de mentor krijgt u te horen dat uw kind zich op school maar moeilijk kan concentreren. Niet zo mooi, want dit kan tot (leer)problemen op school leiden. Heeft uw kind concentratieproblemen? Waardoor worden deze concentratieproblemen veroorzaakt? Wat kunt u hier zelf aan doen? Lees snel verder en pak samen met uw kind de concentratieproblemen aan!
Soorten concentratie
Sommige kinderen hebben moeite om zich te concentreren. Ze kunnen hun aandacht niet goed, niet lang of niet intensief genoeg op een bepaalde taak richten. Niet al deze kinderen hebben gelijk concentratieproblemen. Voordat er etiketten opgeplakt worden is het belangrijk onderscheidt te maken tussen vrijwillige en gedwongen concentratie.
Er is een belangrijk verschil tussen ‘vrijwillig’ concentreren en ‘moeten’ concentreren. Vooral op school kan dit zichtbaar worden. Een kind kan moeite hebben om geconcentreerd te blijven in de klas (gedwongen concentratie), terwijl hij/zij uren achter elkaar bezig kan zijn met viool spelen, sporten of gamen (vrijwillige concentratie). Blijkbaar kan een leerling zich dus prima concentreren, zodra de aandacht gericht wordt op taken die het kind interesseren.
Een groot deel van de concentratieproblemen zouden dan ook beter motivatieproblemen genoemd kunnen worden. Gelukkig kunnen veel kinderen zich namelijk wel concentreren op een taak als zij dat willen of als dat van hun wordt verwacht. Is uw kind echt snel afgeleid, ook als hij/zij zich wel wil concentreren, dan kan er gesproken worden over concentratieproblemen.
Oorzaken concentratieproblemen
Helaas is het niet altijd even makkelijk om de onderliggende oorzaak van concentratieproblemen aan te wijzen. Vermoeidheid, spanningen thuis, verliefdheid een belangrijke sportwedstrijd zijn een greep uit de factoren die de concentratie niet ten goede komen. Maar ook biologische factoren kunnen een rol spelen. Het ene kind kan zich nu éénmaal beter afsluiten voor prikkels dan het andere kind.
Belangrijk is om samen met uw kind en de mentor de oorzaak van de concentratieproblemen te achterhalen. Onderstaande vragen kunnen u daarbij op weg helpen:
- Wil uw kind zich wel concentreren, maar lukt dat niet? Waaruit blijkt dat? Hoe komt dat?
- Hoe is het gesteld met de privésituaties van uw kind? Is er sprake van een stabiele thuissituatie? Is er sprake van hevige verliefdheid of is er sprake van liefdesverdriet? Zijn er onlangs belangrijke personen (opa’s, oma’s, vriendjes) weggevallen?
- Hoe is de lichamelijke gesteldheid van uw kind? Gebruikt uw kind medicijnen? Eet uw kind gezond? Beweegt uw kind voldoende? Krijgt uw kind voldoende nachtrust? Heeft uw kind voldoende mogelijkheden om zich te ontspannen?
- Hoe is de psychische gesteldheid van uw kind? Is uw kind onzeker? Is uw kind bang om fouten te maken? Worden er vanuit de omgeving hoge eisen aan uw kind gesteld? Wordt uw kind gepest?
- Hoe is de leeromgeving? Is het rumoerig? Is er voldoende licht? Kan uw kind naar buiten kijken? Zit uw kind dicht bij de deur?
Oplossingen concentratieproblemen
Zodra u weet waardoor de concentratieproblemen op school veroorzaakt worden, heeft u handvatten om samen met uw kind en de mentor op zoek te gaan naar oplossingen. Hieronder worden een aantal oplossingen belicht, uiteraard is de lijst niet onuitputtelijk en is de aanpak sterk afhankelijk van de onderliggende oorzaak bij uw kind.
Kijk kritisch naar de leeromgeving. De omgeving voor een kind met concentratieproblemen moet overzichtelijk zijn en de kans op prikkels zoveel mogelijk beperken. Kinderen die snel afgeleid zijn, reageren op alles wat er in hun omgeving gebeurd. Het zal u niet verbazen dat een plek bij de deur of het raam niet ideaal is. Een tafeltje vooraan onder het toeziend oog van de leraar, lijkt logisch. Toch is dit nu net een plek waar leerlingen naartoe lopen om vragen stellen. Een tafel waar de leerkracht gemakkelijk oogcontact met uw kind kan maken, aan de muur kant, naast een leerling die zich goed kan concentreren is een beter optie. Spreek met uw kind af dat alleen de spullen die op dat moment nodig zijn op tafel liggen, de rest blijft in de tas. Overvolle etuis, mobieltjes, agenda’s met leuke stripjes, kunnen allemaal voor onnodige afleiding zorgen.
Zorg thuis voor een duidelijk 'rooster'. Vaste tijden voor het maken van huiswerk, sporten, eten en naar bed gaan. Geef uw kind gezonde voeding mee naar school en zorg ervoor dat er ook ’s avonds een gezonde maaltijd op tafel staat. De hersenen hebben voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Ook sporten komt de concentratie ten goede, doordat het de aanwezigheid van bepaalde hormonen verhoogt. En ja hoor, u raad het al, ook voldoende slaap is van groot belang. Om mentaal en lichamelijk goed te kunnen functioneren heeft een kind voldoende (nacht)rust nodig. Vermoeidheid en lusteloosheid komen de concentratie nu eenmaal niet ten goede.
Iets waar vaak niet bij stilgestaan wordt is dat concentratieproblemen veroorzaakt kunnen worden door medicatie. Er zijn helaas medicijnen die dit als bijwerking hebben. Indien uw kind medicijnen gebruikt is het belangrijk om de bijsluiters goed te controleren of eventueel navraag te doen bij de arts.
Bij oorzaken die te maken hebben met de psychische situatie of de privésituatie van uw kind is het belangrijk om hierover met uw kind te praten. Zo ervaart uw kind dat hij/zij er niet alleen voor staat. Vaak helpt deze steun al enorm en indien praten niet genoeg is kan er samen gezocht worden naar oplossingen. Zodra de aandacht van uw kind niet meer naar deze situaties gaat, is deze weer beschikbaar voor de (leer)taken.
Het is verstandig om ook de school op de hoogte te stellen. Zo kunnen leraren rekening houden met de situatie en kunnen eventuele tegenvallende resultaten en ongewenst of ongeconcentreerd gedrag geplaatst worden.
Concentratieproblemen zijn vervelend. Vooral als uw kind wel wil, het echt niet lukt en ongevraagd geconfronteerd wordt met de nadelige gevolgen, zoals:
- Slechte / tegenvallende cijfers
- Afglijden naar een lager niveau
- Doubleren
- Negatieve reacties van leraren en klasgenoten op ongeconcentreerd gedrag
- Negatieve reacties van ouders en leerkrachten op tegenvallende resultaten
- Stress door druk van ouders en leraren om beter te studeren
- Negatief zelfbeeld
Heeft uw kind concentratieproblemen en heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen? Laat uw reactie hieronder achter.
Lees ook de volgende artikelen:
Concentratieproblemenschoolonderwijsaandachtleerling
