Door: Maltha studiecoaching op 20 mei 2025
Heb jij wel eens het gevoel dat je al iets hebt gedaan voordat iemand je instructies gaf? Grote kans dat jouw executieve functies je dan even in de steek lieten. In deze blog ontdek je wat executieve functies zijn, waarom ze belangrijk zijn, en hoe je er beter mee om kunt gaan.
Wat zijn executieve functies?
Executieve functies zijn mentale vaardigheden die je helpen om doelgericht te handelen. Denk aan plannen, concentreren, impulsen onderdrukken en op tijd beginnen aan taken. Wanneer deze functies minder goed werken, kun je sneller afgeleid raken, uitstellen of impulsief reageren.
Een bekend voorbeeld is responsinhibitie: je vermogen om even te pauzeren voordat je iets doet. Stel je voor: je volgt een instructie via een CD. Je ziet een kabel liggen en stopt hem meteen in het stopcontact. Daarna hoor je: “Steek de kabel niet in het stopcontact.” Oeps. Je trekt hem er snel uit… tot je vervolgens hoort: “Als je de kabel wel al in het stopcontact hebt gedaan, laat hem dan zitten.” Tja, te laat.
Taakinitiatie: Beginnen is het halve werk
Taakinitiatie betekent dat je zonder eindeloos uitstellen begint aan een taak. Een voorbeeld is dat je weet dat je moet beginnen aan je wiskunde-opgaven, maar eerst moet je nog even je kamer opruimen, je plant water geven en… oh ja, een YouTube-video over dansende capibara’s kijken. Een handige tip: gebruik de twee minuten-regel. Alles wat je in minder dan twee minuten kunt doen, doe je meteen. Ook een beloningssysteem kan motiverend werken, zoals een stukje goddelijke Tony Chocolonely!
Plannen en organiseren: Agenda’s zijn je beste vriend
Zonder planning ben je een soort piraat zonder kaart: avontuurlijk, maar meestal verdwaald. Gebruik je agenda niet alleen als decoratie. Plan ook dingen in waar je blij van wordt. Zoals: "16:00 - kattenvideo’s maken”, of "Zaterdag 11:00 – de broek van mijn zus lenen."
Volgehouden aandacht: Blijf erbij (ook na zeven minuten)
Je zit in de les, de docent vertelt vol passie over de wetten van Newton... en jij denkt ineens aan wat je vanavond gaat eten. Classic. Aandacht vasthouden is lastig, vooral in een wereld vol notificaties, geluiden en je eigen gedachten die af en toe lijken te zeggen: “Zullen we nu even verdwalen?” Tip: werk in blokken (pomodoro-stijl), wissel taken af, en gebruik verschillende leermethodes. Maak een mindmap met kleuren, vertel jezelf dingen hardop, of leer door memes (ja, serieus, ze blijven beter hangen dan droge samenvattingen).
Timemanagement: Niet alles op het laatste moment proppen
Denk je dat je dat hele project vannacht nog wel even kunt doen? Spoiler: dat kan, maar je zult daarna leven als een zombie op cafeïne. Slim omgaan met tijd betekent realistisch plannen – inclusief pauzes, reistijd en "huh-waar-is-mijn-pen"-momenten. Maak tijd visueel. Gebruik gekleurde blokjes, apps of plak briefjes op je hond – whatever works. Als je overzicht hebt, heb je ook rust. En dan voelt tijd ineens niet meer als je grootste vijand.
Jouw brein als beste teamleider
Executieve functies zijn je interne managers – soms wat chaotisch, maar met wat training krijg jij de touwtjes in handen. Of je nu een uitsteller bent of iemand die drie agenda’s heeft maar nog steeds te laat komt – je bent niet de enige. Herken je jezelf ergens in? Heb je zelf een briljante tip, een gênant voorbeeld of kun je wel wat hulp gebruiken? Laat het ons weten.
Executievefuncties
