Door: Maltha studiecoaching op 5 okt 2016
Iedereen kent het gejaagde en onaangename gevoel van stress. Stress is inmiddels bijna een modewoord. Iedereen heeft last van stress. Maar wat is stress eigenlijk? En is er een verschil tussen stress en studiestress? Is alle stress schadelijk? En wanneer je echt last hebt van (studie)stress, wat kun je het beste doen?
Wat is stress?
Een ander woord voor stress is spanning. Je lichaam maakt adrenaline aan om in actie te kunnen komen. In sommige situaties is dit noodzakelijk, bijvoorbeeld als je moet vluchten voor gevaar. De adrenaline geeft signalen af naar verschillende organen om zo goed mogelijk te kunnen reageren op dit gevaar. Meestal is deze spanning (de stress) maar van korte duur. En heeft je lijf hier verder ook geen last van, want na enkele minuten functioneert alles weer normaal. Maar als deze spanning te lang aanhoudt, dan kunnen er lichamelijke en psychische klachten ontstaan. Er wordt door het lichaam ook adrenaline aangemaakt wanneer er geen direct fysiek gevaar is, maar wanneer je moet presteren op school, op je werk of bij een sportprestatie.
Studiestress
Studiestress is de spanning die ontstaat door studie en/of school gerelateerde zaken. Minister Asscher heeft in 2014 een onderzoek laten doen naar de hoeveelheid stress die jongeren ervaren. Uit dit onderzoek blijkt dat maar liefst 6 op de 8 jongeren (60%) wekelijks stress ervaart door school- en studiezaken. Studiestress is duidelijk een veelvoorkomend probleem. Eén van de oorzaken van studiestress is de prestatiedruk die veel jongeren voelen: driekwart (78%) van de deelnemers ervaart deze als hoog. De deelnemers van het onderzoek zijn ook gevraagd naar andere onderwerpen die stress zouden kunnen veroorzaken. Maar deze onderwerpen scoren een stuk lager: het sociale leven scoort 23%, stress van social media levert 9% op en stress over zaken die afspelen binnen het gezin zijn in 30% van de gevallen het antwoord op deze vraag.
Is het schadelijk?
Om aan te geven of stress schadelijk is, moet er eerst onderscheid gemaakt worden in verschillende soorten stress. Het Instituut voor Stress Preventie in Leiden onderscheidt drie soorten stress: spannende stress, frustrerende stress en schadelijke stress.
- Spannende stress: De spannende stress is een positieve vorm van stress. Het helpt je goed te presteren en is “gezonde spanning” voor bijvoorbeeld een lastige toets;
- Frustrerende stress: De frustrerende stress treedt op onder omstandigheden die frustraties oproepen, zoals in de file staan;
- Schadelijke stress: Dit is de meest gevaarlijke soort. Deze soort moet niet te lang duren, omdat het lichaam dan niet kan terugkeren in de normale stand. In het onderzoek van Minister Asscher hadden de deelnemers het over slapeloze nachten en lichamelijke klachten zoals gespannen schouders, buikpijn en hoofdpijn. Als deze klachten te lang aanhouden kan het overgaan in overspannen worden of een burn-out.
Wat te doen bij studiestress?
Bij lichte gevallen van studiestress (bijvoorbeeld spannende stress voor een toets) hoef je je geen zorgen te maken. Dit is normaal en niet schadelijk. Maar wanneer je merkt dat de stress langer aanhoudt of als je lichamelijke klachten gaat krijgen dan moet je een beetje gaan opletten. Er zijn vele adviezen om stress te verminderen. Bijvoorbeeld bewuste ademhalingsoefeningen doen, erover te praten met je omgeving, lekker gaan wandelen of stevig gaan sporten. Wanneer dit allemaal niet helpt en je nog steeds klachten hebt is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.
(Studie)stress is niet altijd iets negatiefs. Het kan je helpen presteren. Een beetje gezonde spanning kan helpen om de repetitie net iets beter te maken. Daarbij is stress een modewoord geworden en hebben we allemaal wel eens “een beetje stress”. Wat zijn jouw tips om hier mee om te gaan? Wat werkt heel goed en wat vooral niet?
Bronnen:
Lees ook eens de volgende artikelen:
Studiestressmalthastudiecoachingpresteren