Door: Maltha studiecoaching op 24 jun 2014
Tot een jaar of tien geleden kreeg het gebruik van leesstrategieën nog weinig aandacht van docenten en stond er nauwelijks iets over in de lesmethodes. Docenten waren vooral gericht op het verkrijgen van het juiste antwoord bij leesteksten en te weinig op de processen die daaraan vooraf gaan. Eigenlijk ging men er vanuit dat leerlingen al doende leerden lezen.
Door vragen te beantwoorden leren leerlingen vanzelf ontdekken hoe ze teksten moeten aanpakken. Natuurlijk zijn er leerlingen bij wie dit werkt maar bij leerlingen die minder aanleg hiervoor hebben is ‘gewoon doen’ niet voldoende. Zij hebben leesstrategieën nodig. In dit artikel zullen een aantal van deze strategieën besproken worden.
Voorspellen
Deze strategie gebruik je eigenlijk al voor het lezen van de tekst. In het dagelijks leven gebruiken we deze strategie onbewust eigenlijk heel vaak. Bijvoorbeeld als je een tijdschrift koopt. Je kijkt naar de titel, naar de plaatjes waarna je voorspelt wat de inhoud zal zijn. Als je al wat van het onderwerp afweet, kun je beter voorspellen waar de tekst over zal gaan. Voorkennis van het onderwerp kan je dus al veel helpen.
Skimmen
Met skimmen wordt bedoeld het globaal begrijpen van de tekst. Details zijn hierbij niet belangrijk. Dus als je een aantal woorden niet kent, dan kun je de tekst alsnog begrijpen. Skimmen doe je bijvoorbeeld door de titels, tussenkopjes en de eerste en laatste alinea te lezen. Je kunt vaak zelf invullen wat er in het middenstuk staat. De meeste teksten zijn namelijk opgebouwd uit een introductie (eerste alinea), een middenstuk of kern (de tussenliggende alinea’s) en de conclusie (de laatste alinea).
Scannen
Deze strategie is ervoor bedoeld om snel achter de kern te komen zonder dat je de hele tekst hoeft te lezen. Als bijvoorbeeld een vraag krijgt over de datum van een bepaalde gebeurtenis dan ga je niet de hele tekst lezen. Je gaat de tekst scannen en kijken of je jaartallen of maanden kunt vinden. Deze leesstrategie bespaart je veel tijd. Veel examenteksten, ook bij de vreemde talen, zijn erop gericht dat je scannend leest. Als je alles heel intensief zou lezen, dan krijg je nooit het examen op tijd klaar. Het is dus belangrijk om in te zien wanneer je welke manier van lezen moet gebruiken.
Context
Veel leerlingen hebben hier wel eens last van. Je weet niet wat een bepaald woord betekent. Dit zal vooral bij de vreemde talen nog al eens voorkomen maar ook in het Nederlands zul je niet altijd de betekenis van elk woord kennen. Op zich hoeft dit helemaal niet een probleem te zijn om een tekst te begrijpen of een vraag te beantwoorden. Je kunt vaak de betekenis van een woord afleiden uit de context. Vaak geven de zinnen om het onbekende woord heen zo veel informatie dat je het woord vervolgens ook wel begrijpt.
Conclusie
Bovenstaande strategieën helpen je al een heel eind op weg. Ze zullen zeker bijdragen in het verbeteren van je leesvaardigheid. Op het begin zul je de strategieën heel bewust moeten toepassen, maar naarmate je dat vaker doet, ontstaan er automatismen die je zullen helpen bij alle leesteksten in elke taal.
Heb jij veel moeite met leesteksten? Wil je oefenen met leesvaardigheid? Misschien is studiecoaching of bijles op Maltha Studiecoaching iets voor jou.
Heb jij nog andere tips voor het beter leren lezen, laat hier je reactie achter!
Misschien zijn deze artikelen ook interessant om te lezen:
leesstrategieënleesvaardigheid
