Door: Maltha studiecoaching op 12 jan 2014
Iedere leraar heeft er wel eens last van. Leerlingen die zich niet aan de regels houden, hyperactief zijn, snel afgeleid zijn en moeite hebben met de concentratie. Het blijft voor de meeste docenten een uitdaging om een goede manier te vinden om met deze problemen om te gaan. Toch zijn er een aantal hulpmiddelen die er voor zorgen dat de leeromgeving in het klaslokaal voor zowel leraar als leerling beter wordt.
Oorzaken van gedragsproblemen: Gedragsprobleem of gedragsstoornis?
Ongewenst gedrag van een leerling kan een uiting zijn van een gedragsstoornis of een gedragsprobleem. Leerlingen met een gedragsstoornis hebben vaak een diagnose. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ADHD, ADD of vormen van autisme. Het gedrag van leerlingen met een dergelijke diagnose is vaak moeilijker te veranderen omdat hun gedrag voor een groot gedeelte voortkomt uit de stoornis. Daarnaast is het gedrag vaak niet bewust of opzettelijk. Daarentegen kan een gedragsprobleem bij elke leerling voorkomen. Pubergedrag is natuurlijk van alle tijden. Er zijn tal van oorzaken waardoor een leerling ongewenst gedrag kan gaan vertonen. Problemen in de thuissituatie, groepsdruk of emotionele instabiliteit zijn hier voorbeelden van. Maar misschien is de diagnose ADHD of Dyscalculie nooit gedaan, kijk dan eens hier voor de mogelijkheden om een kind te testen, om zo de leerproblemen vast te stellen.
Zijn er tegenwoordig meer ‘moeilijke’ leerlingen?
Een veel voorkomende opvatting is dat er tegenwoordig meer leerlingen zijn die gedragsproblemen vertonen. Er zijn geen cijfers die dit beamen noch die dit weerleggen. Volgens sommigen is de reden voor deze toename de toegenomen welvaart. Ouders leggen de lat hoger voor hun kinderen en het belang van een goede opleiding neemt toe. Gedragsproblemen op school vallen hierdoor eerder op. Tenslotte wordt er vaak gezegd dat leerlingen brutaler zijn omdat zij niet meer opkijken naar een docent zoals men dat vroeger deed. Dit maakt het voor een docent lastiger dan vroeger om een goed leerklimaat te creëren.
Handvatten ter voorkoming van gedragsproblemen in de klas
Een aantal factoren kunnen ervoor zorgen dat gedragsproblemen in de klas aanzienlijk afnemen. Onderstaande tips zullen bijdragen aan een beter leerklimaat voor zowel leerling (met of zonder diagnose) als leraar.
- Regels en positieve feedback; Hanteer duidelijke en eenvoudige gedragsregels en beloon ook positief gedrag.
- Structuur; Structuur in de lessen is ontzettend belangrijk. Leerlingen willen weten waar ze aan toe zijn. Onduidelijkheid zorgt vaak voor ongewenst gedrag.
- Zelfreflectie; Zet de leerling aan tot zelfreflectie en inzicht in het eigen handelen. Een leerling moet zijn eigen verantwoordelijkheid gaan voelen.
- Ken uw leerlingen; Zorg dat een leerling gezien wordt en serieus genomen wordt. Praat met uw leerlingen en toon interesse zodat ze hun verhaal kwijt kunnen.
- Gemeenschapsgevoel; Zorg voor een ‘wij-gevoel’ in de klas. Iedereen is verantwoordelijk voor de sfeer. Met ongewenst gedrag benadeelt een leerling zowel leraar als de rest van de klas.
Elke leerling wil het goed doen
Soms worden leerlingen met gedragsproblemen alleen maar als heel vervelend ervaren. Toch is het belangrijk om te bedenken dat deze leerlingen het meestal ook gewoon goed willen doen op school. Geen enkele leerling vindt het leuk om een klaslokaal uitgestuurd te worden of om strafwerk te krijgen. Elke leerling vindt het fijn om goede cijfers te halen en complimenten te krijgen van de leraar en van zijn of haar ouders. De eerste stap ligt bij de docent. Aan de leraar de taak om met behulp van een aantal handvatten, een goede intuïtie en wat nuchterheid een zo optimaal mogelijk leerklimaat te creëren.
Wat zijn uw ervaringen als docent? Heeft u nog tips voor andere docenten?
Misschien zijn deze artikelen ook interessant om te lezen:
gedragsproblemenADHDADDautisme
