Door: Maltha studiecoaching op 22 apr 2015
De meeste leerlingen op het basis of middelbaar onderwijs kennen het wel: klamme handjes, een bonzend hart en buikpijn. Zenuwachtig zijn voor een toets is iets wat iedereen wel eens overkomt.
Maar wat nu als de zenuwen de overhand nemen en je de meest simpele vragen niet meer kan beantwoorden?
Wat is faalangst?
Faalangst is een vorm van angst, waarbij iemand bang is om te falen, tekort te schieten of niet aan de verwachtingen van jezelf of anderen te voldoen. Kinderen met faalangst ervaren angst, omdat ze bang zijn dat ze geen succes zullen hebben in datgene waar ze aan begonnen zijn. Ze hebben vaak overheersende gedachten over een prestatie die verricht moet worden en piekeren over deze prestatie. Voorbeelden van zulke gedachten zijn: “Ik kan dit niet” of “Iedereen haalt deze toets, maar ik niet”. Deze gedachten kunnen door het kind vaak niet opzij worden gezet en belemmeren het kind in zijn/haar functioneren. Dit resulteert in negatieve gevoelens voor, tijdens en na de prestatie.
Wat is het effect van faalangst op de schoolprestaties?
Faalangst kan verschillende gevolgen hebben, op het gebied van de fysiologische, gedragsmatige en cognitieve gesteldheid. Fysiologische gevolgen van faalangst zijn onder andere een snelle hartslag, zweten, hoofdpijn, slaapproblemen en misselijkheid. Voorbeelden van gedragsmatige gevolgen zijn rusteloosheid, prikkelbaar zijn, verminderde participatie (in de klas) en teruggetrokken gedrag. Tot slot kunnen op het gebied van cognitieve gesteldheid concentratieproblemen, aandachtsproblemen, overgevoeligheid en verminderd probleemoplossend vermogen optreden.
Wanneer een kind faalangst heeft, wordt het kind dus op meerdere manieren beperkt in zijn/haar functioneren op school. De leerling kan blokkeren bij toetsen en zal minder goede cijfers halen. Hoe hard het kind ook studeert, de schoolprestaties zullen tegenvallen, omdat het kind tijdens de toets bijvoorbeeld een black-out heeft gehad. Het kind wordt niet beloond voor het harde werken en heeft in het vervolg minder motivatie om aan zijn/haar schoolwerk te zitten. De leerling zal in een negatieve spiraal terecht komen, waar hij/zij moeilijk zelf uit kan komen.
Faalangst, wat kan eraan gedaan worden?
Over het algemeen gaat faalangst niet vanzelf over, maar kan het zich naar steeds meer situaties generaliseren, waardoor het kind op meerdere terreinen onderpresteert. Om het kind te leren om te gaan met bepaalde negatieve gevoelens en gedachten, worden verschillende handvatten aan de leerling meegegeven. De leerling wordt geleerd de, vaak irreële, negatieve gevoelens en gedachten om te zetten naar reëlere gevoelens en gedachten. Ook zal het vergroten van het zelfvertrouwen een grote rol innemen. Daarnaast kan gekeken worden naar de manier waarop een kind een toets kan benaderen: eerst rustig alle vragen doornemen en focussen op de vragen die het kind wel kan beantwoorden. Bij sommige leerlingen kunnen tot slot ontspanningsoefeningen uitkomst bieden. Hierdoor zal het kind langzaam het vertrouwen in het eigen kunnen terugkrijgen en worden zijn/haar schoolprestaties niet langer meer geblokkeerd door faalangst.
Herkent u deze kenmerken bij uw zoon of dochter? Het is raadzaam erover te praten met uw kind en het bespreekbaar te maken. Dit is meestal een eerste stap in het erkennen van de angst. Wanneer de faalangst een dermate hoog niveau heeft bereikt dat het uw kind belemmert in zijn/haar schoolprestaties, kan een faalangst reductie training wellicht uitkomst bieden. Hierin zal worden aangesloten op de specifieke behoeften van het kind. Bij Maltha Studiecoaching hebben we faalangst reductie trainingen voor basisschool scholieren en faalangst reductie training voor middelbare scholieren. We helpen graag!
Misschien zijn deze artikelen ook interessant om te lezen:
faalangst
