Door: Maltha studiecoaching op 17 mrt 2015
Als ouder heeft u dagelijks met uw kind te maken en valt het vaak ook als eerste op als er iets met uw kind aan de hand is. Bij faalangst is dit alleen vaak anders. Dit doet zich vooral op school voor en is dus vaak niet zo makkelijk te herkennen voor de meeste ouders.
U bent er namelijk niet bij als uw kind in de klas zit of een toets maakt. Toch kunt u ook als ouder, op basis van uw eigen informatie en die van de docenten/mentor, signalen van faalangst herkennen bij uw kind.
Wat is faalangst?
Faalangst is een angst die bij meer dan tien procent van de schoolgaande kinderen voorkomt. De gezonde angst die kinderen kunnen voelen wanneer ze moeten presteren, slaat dan te ver door. Deze kinderen hebben de angst om te kort te schieten en daardoor niet aan de eigen verwachtingen of de verwachtingen van een ander te kunnen voldoen. De negatieve en vaak perfectionistische gedachten die ze kunnen hebben, hebben een negatieve uitwerking op hun schoolwerk. Sommige leerlingen krijgen black-outs bij toetsen, stellen schooltaken uit of gaan onderpresteren.
Hoe herken je dit?
De vraag is hoe u faalangst kunt herkennen bij uw kind. Bij sommige kinderen is dit relatief ‘makkelijk’ om te herkennen, omdat zij voldoen aan alle algemeen bekende kenmerken van faalangst. Ze zijn enorm zenuwachtig voor spreekbeurten en toetsen (wat soms zelf kan leiden tot een black-out), hebben veel bevestiging nodig en vertonen fysieke verschijnselen (zoals zweten en blozen) wanneer zij moeten presteren. Als ouder kunt u een deel van deze dingen thuis ook waarnemen. Uw merkt bijvoorbeeld dat uw kind klaagt over buikpijn of hoofdpijn wanneer hij een spreekbeurt of belangrijke toets heeft. Of dat hij niet goed in slaap komt op die dagen. Ook kunt u het merken aan de manier waarop uw kind naar zichzelf kijkt. Hij praat negatief over zichzelf en denkt dat belangrijke toetsmomenten zullen gaan leiden tot een mislukking.
Het is alleen zo dat niet alle faalangstige kinderen dit op die manier uiten. Ook extreem perfectionistisch gedrag (steeds maar doorgaan met leren, studieboeken mee naar bed nemen, niet minder dan een acht willen halen), vermijdend gedrag (uitstellen van taken of “vergeten” van taken om faalervaringen te voorkomen) of druk gedrag (clownesk gedrag om de aandacht van zichzelf af te leiden), kunnen kenmerken zijn van faalangst. Voor u als ouder is het belangrijk om ook bij dat soort gedragingen alert te zijn op faalangst, ook wanneer er vanuit docenten misschien ook andere interpretaties van dit gedrag gegeven worden.
Wat gaat er in het hoofd om?
Waar het uiteindelijk om gaat, is om proberen te achterhalen welke motieven en gedachten uw kind heeft over zichzelf, presteren en schooltaken. Faalangstige kinderen stellen vaak te hoge eisen aan zichzelf en vinden het moeilijk om met falen om te gaan. Ze hebben het idee dat ze dom zijn en proberen op zo veel mogelijk manieren te voorkomen dat mensen hier achter komen. Dit kunnen ze doen door weg te duiken in de les (verlegen gedrag) of door zich juist clownesk te gedragen.
Vermoedens van faalangst?
Mocht u vermoedens hebben dat uw kind faalangstig is, ga dan eens met hem of haar in gesprek. Probeer na te vragen hoe uw kind naar zichzelf en zijn prestaties kijkt. In hoeverre mag hij fouten maken van zichzelf? Hoe gaat hij om met kritiek (“Zie je wel dat ik dom ben”) en complimenten (“Dat menen ze vast niet”)? Houdt er wel rekening mee dat het voor kinderen vaak moeilijk is om over deze angstige gevoelens te praten. Ze schamen zich er vaak voor dat ze hier zo bang voor zijn.
Ook kunt u natuurlijk met de leerkracht of mentor van uw kind in gesprek gaan. Vraag aan de docent hoe uw kind reageert in de klas, hoe hij zich gedraagt bij toetsen, hoe zeker hij overkomt en of hij bijvoorbeeld vragen durft te stellen aan de docent. Overmatig vragen stellen of juist niks durven te vragen, kunnen een signaal zijn dat een kind twijfelt aan zijn eigen kunnen.
Mocht u naar aanleiding van deze gesprekken nog meer gesterkt zijn in uw vermoedens, dan is het een goed idee om bij uw kind een faalangst reductie training te laten doen. Een faalangst reductie training kunt u bij Maltha Studiecoaching laten doen. Wij doen dit namelijk al ruim 33 jaar en werken uitsluitend met professionals. Wij hebben faalangst reductie trainingen voor het middelbaar onderwijs en ook voor het basisonderwijs.
Misschien zijn deze artikelen ook interessant om te lezen:
faalangst
